Monday 23 May 2011

ژنه‌ شه‌هیدێك له‌ بازاڕی ئیسكانی هه‌ولێر پاقله‌ ده‌فرۆشێت

خاتوو ئیسڕا له‌ كاتی گفتوگۆ له‌گه‌ڵ په‌یامنێری رۆژنامه‌ی رووبه‌ردا. فۆتۆ: محه‌ممه‌د بێدڵ ـــ


ئاماده‌كردنی هێمن مه‌لازاده ـــ‌ 
 له‌ نێو جه‌نجاڵیی بازاڕی شه‌وانه‌ی ئیسكاندا، ژنه‌ شه‌هیدێك كه‌ ته‌مه‌نی 44 ساڵه‌ پاقله‌ی برژاو ده‌فرۆشێت و به‌ چاوی پڕ له‌ فرمێسكه‌وه‌ به‌دیار عاره‌بانه‌كه‌ی شه‌وانه‌ داده‌نیشێت بۆ ئه‌وه‌ی پاروێك خواردن بۆ چوار منداڵه‌ هه‌تیوه‌كه‌ی په‌یدا بكات، ئه‌و كه‌ عاره‌بانه‌كه‌یشی به‌ قیست كڕیوه‌، له‌ خانووێكی كرێ له‌ گه‌ڕه‌كی سه‌یداوه‌ ژیان به‌سه‌ر ده‌بات، سێ مانگیشه‌ كرێی خانووه‌كه‌ی نه‌داوه‌، ئه‌و ژنه‌ شه‌هیده‌ خاتوو ئیسرا تاڵب حه‌سه‌نه‌ كه‌ به‌ ره‌گه‌ز عه‌ره‌به‌ و خه‌ڵكی شاری مووسڵه‌.

ئیسرا تاڵب حه‌سه‌ن له‌ چاوپێكه‌وتنێكی تایبه‌ت به‌ رووبه‌ردا ده‌ڵێت "مێرده‌كه‌م كه‌ ناوی عه‌لا ره‌حیم ده‌هش به‌رزنجی بوو به‌ ره‌گه‌ز كوردبوو و خه‌ڵكی گه‌ڕه‌كی ره‌حیماوه‌ی كه‌ركووك بوو، ئه‌و له‌ ساڵی 1996 له‌سه‌ر ده‌ستی رژێمی به‌عس له‌ سێداره‌ دراوه‌ به‌ شه‌هیدی سه‌نگه‌ر هه‌ژمار كراوه‌".
ئیسڕا تاڵب كه‌ دوو برایشی له‌سه‌ر ده‌ستی رژێمی پێشوو له‌ سێداره‌ دراون، به‌ گوته‌ی خۆی نه‌خۆشیی درێژخایه‌نی هه‌یه‌، ئه‌و سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی مووچه‌یه‌كی 500 هه‌زاریشی له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تی شه‌هیدانه‌وه‌ بۆ بڕاوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام 350 هه‌زار ده‌داته‌ كرێی خانوو، ئه‌و ده‌ڵێت "ئایا به‌ 150 هه‌زار دینار چۆن ده‌توانرێت چوار منداڵ به‌ خێو بكه‌یت له‌ كاتێكدا ئه‌وان قوتابیشن".

خاتوو ئیسڕا وتی "من داوا له‌ كه‌س ناكه‌م كه‌ هاوكاریم بكه‌ن، ده‌ستیش له‌كه‌س پان ناكه‌مه‌وه‌، هاتووم لێره‌ زۆر به‌ سه‌ربڵندی كار ده‌كه‌م و پاقله‌ ده‌فرۆشم و پشت به‌ خۆم ده‌به‌ستم، پێشتریش له‌ عه‌نكاوه‌ كاری پاككردنه‌وه‌م ئه‌نجام ده‌دا، به‌ڵام له‌به‌ر نه‌خۆشی دڵ، نه‌متوانی به‌رده‌وام بم له‌و كاره‌یاندا".
خاتوو ئیسڕا به‌ په‌رۆشه‌وه‌ داوای له‌ سه‌رۆكی هه‌رێم ده‌كرد كه‌ هاوكاریی بكات، ئه‌و ده‌ڵێت "داوا له‌ باوكی خۆشه‌ویستم كاكه‌ مه‌سعوود بارزانی ده‌كه‌م، به‌ جددی ئاوڕێكم لێ بداته‌وه‌ و چاوپێكه‌وتنێكی تایبه‌تیم له‌گه‌ڵدا ئه‌نجام بدات، با كاك مه‌سعوود بزانێت كه‌ من مێردم كورد بووه‌ له‌سه‌ر كوردایه‌تیش شه‌هید بووه‌، كه‌چی ئێستا ئه‌وه‌ حاڵی منه‌".
ئیسڕا تاڵب كه‌ كیلۆی پاقله‌ له‌ شێخه‌ڵڵا به‌ دوو هه‌زار دینار ده‌كڕێت، ده‌ڵێت "دوو رۆژ جارێك بیست تا بیست و پێنج هه‌زار دینار له‌ كاره‌كه‌مدا وه‌ده‌ست ده‌خه‌م، زۆربه‌ی رۆژانیش پاقله‌كه‌م ده‌مێنێته‌وه‌ و ده‌یبه‌مه‌وه‌ ماڵه‌وه‌ و فڕێی ده‌ده‌م، له‌ماوه‌ی رابردووشدا پۆلیسی شاره‌وانیی سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی عاره‌بانه‌كه‌یان لێ وه‌رگێڕام، سووكایه‌تییان پێ كردم و جنێویان پێدام".
ئیسڕا تاڵب كه‌ ماوه‌ی یه‌ك ساڵ له‌ زیندانییه‌كانی رژێمی به‌عسدا زیندانی كراوه‌، ده‌ڵێت "به‌ هۆی مێرده‌كه‌مه‌وه‌ ته‌واوی جه‌سته‌م شێوێندراوه‌، فه‌رموون با سه‌یری قاچ و ده‌سته‌كانم بكه‌ن، ئێستاشی له‌گه‌ڵدابێت شوێنی گولله‌ و ئازاردانی به‌سه‌ر جه‌سته‌مه‌وه‌ ماوه‌، هیواداریشم ئاڵای كوردستان هه‌میشه‌ به‌رز بێت، مادام مێرده‌كه‌م له‌ پێناویدا سه‌ری داناوه‌".
جێی ئاماژه‌یه‌ پێش شه‌ش مانگ ئیسڕا تاڵب داواكاریی بینینی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستانی پێشكه‌ش كردووه‌، به‌ڵام نووسینگه‌ی سه‌رۆكی هه‌رێم رێگه‌یان نه‌داوه‌ سه‌رۆك ببینێت و ته‌نیا داواكارییه‌كه‌یان لێی وه‌رگرتووه‌، خاتوو ئیسڕا ده‌ڵێت "تا ئێستا له‌ چاوه‌ڕوانی زه‌نگی ته‌له‌فۆنه‌كه‌ی نووسینگه‌ی جه‌نابی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستانم بۆ ئه‌وه‌ی هه‌قی خۆم پێبده‌ن و زه‌وییه‌كم پێ ببه‌خشن، چونكه‌ كاك مه‌سعوود باوكی گه‌وره‌ی منه‌ و له‌ خودا و ئه‌و زیاتر، كه‌سی دیكه‌م نییه‌".
تێبینی: ئه‌م راپۆرته‌ له‌ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر بڵاوكراوه‌ته‌وه‌
درێژه‌

قوتابیانی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كان سه‌رمه‌شقی گۆڕانكارییان نین

دیمه‌نێكی كۆلێژی یاسا و رامیاری ـ هه‌ولێر. فۆتۆ: هێمن مه‌لازاده ــ‌

راپۆرتی هێمن مه‌لازاده ــ‌
قوتابیانی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كانی زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین پێیانوایه‌ كه‌ سیستمی وه‌رگرتن و خوێندن له‌و به‌شه‌ سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی سیستمێكی دواكه‌وتووه‌, هاوكات قوتابیش ناكاته‌ پێشه‌نگی گۆڕانكاری و رووداوه‌كان له‌ كوردستان و وڵاتانی جیهانی سێیه‌مدا, سه‌رۆكی  ئه‌و به‌شه‌ش رایده‌گه‌یه‌نێت, پێویسته‌ گه‌نجه‌كان یه‌كه‌م شت هه‌ست به‌ بوونی خۆیان بكه‌ن, دووه‌م شتیش ده‌بێت ئه‌وان تا رادده‌یه‌كی زۆر بواریان پێبدرێت له‌لایه‌ن داموده‌زگاكانه‌وه‌, نه‌ك وه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌ یه‌كێك خاوه‌ن بڕوانامه‌ی زانسته‌ سیاسییه‌كانه‌ و یه‌كه‌م قسه‌ كه‌ پێی ده‌ڵێن ئه‌وه‌یه‌: ئێ باشه‌ ده‌ته‌وێت ببیت به‌ چی؟

پێناچێت سیستمه‌كه‌ ئاوا زوو بگۆڕدرێت
محه‌ممه‌د زه‌نگه‌نه‌ قوتابی قۆناخی چواره‌می به‌شی سیاسه‌ت كۆلێژی یاسا و رامیاریی تایبه‌ت بۆ رووبه‌ر هۆكاره‌كانی بێده‌نگی و نا چالاكیی قوتابیانی به‌شی سیاسه‌تی كۆلێژه‌كه‌ی بۆ ئه‌وه‌ گه‌ڕانده‌وه‌ كه‌ سه‌دا 75ـی ئه‌و قوتابیانه‌ی له‌ كۆلێژه‌كه‌یان وه‌رگیراون به‌بێ ویستی خۆیان بووه‌ و له‌ رێگه‌ی ناوه‌ندی وه‌رگرتنی قوتابیانه‌وه‌ ناویان هاتووه‌ته‌وه‌ به‌سه‌ریاندا سه‌پێندراوه‌, هاوكات لێره‌ ئه‌و پڕۆگرامه‌ی ده‌خوێندرێت پڕۆگرامێكی دووباره‌یه‌ و ده‌قی گرتووه‌, ته‌نیا شتێكی زۆر زۆر تیۆریی وشكه‌ كه‌ ته‌نیا بۆ پڕكردنه‌وه‌ی مێشك ده‌گوترێته‌وه‌, زه‌نگه‌نه‌ وتیشی "پێناچێت سیستمه‌كه‌ ئاوا زوو بگۆڕدرێت, من چوار ساڵه‌ لێره‌ ده‌خوێنم, ده‌توانم بڵێم نیوه‌ی قوتابیان هیچ سوودێكی ئه‌وتۆیان له‌ په‌ره‌سه‌ندی تازه‌ی زانستی سیاسیی وه‌رنه‌گرتووه‌, قوتابیمان هه‌یه‌ تا ئێستا نازانێت ساموێل هینگتینتۆن كێیه‌؟, قوتابیمان هه‌یه‌ ده‌گاته‌ ئاستی یه‌كه‌مه‌كانیش ئه‌گه‌ر پێی بڵێی شیكردنه‌وه‌یه‌كت له‌سه‌ر بارودۆخی په‌ره‌سه‌ندنی سیاسیی له‌ وڵاتێكی جیهانی سێیه‌م پێبدات, ره‌نگه‌ نه‌زانێت و نه‌توانێت ئێستا به‌ رابردوو ببه‌ستێته‌وه‌".
ناونیشانی دامه‌زراندنیان مایه‌ی داته‌پین بووه‌ بۆ ده‌رچووان
وتیشی "قوتابی لێره‌ ته‌نیا بۆ چل نمره‌ی پێش سه‌ری ساڵ و شه‌ست نمره‌كه‌ی كۆتایی ساڵ ده‌خوێنێت, له‌ هه‌موویشی سه‌یرتر ئه‌وه‌یه‌ ده‌رچووی كۆلێژی زانسته‌ سیاسییه‌كان به‌ ناونیشانی یاریده‌ده‌ری تێبینه‌ر له‌ حكوومه‌ت دامه‌زراوه‌, به‌ راستی ئه‌وه‌ بووه‌ مایه‌ی داته‌پین بۆ هه‌موو ئه‌و قوتابیانه‌ی به‌ته‌مابوون شتێك بكه‌ن".
كاریگه‌رییه‌كانی نا چالاكیی قوتابیان
هاوكات فریشته‌ محه‌ممه‌د ده‌رچووی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كانی كۆلێژی یاسا و رامیاریی زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین له‌باره‌ی نا چالاكیی قوتابیانی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كانی كۆلێژه‌كه‌یان, تایبه‌ت بۆ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر رایگه‌یاند هۆكاری ئه‌مه‌ به‌ پله‌ی یه‌كه‌م بۆ ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كه‌ ئه‌وانه‌ی به‌ حه‌زی خۆیان له‌و به‌شه‌ وه‌رناگیرێن و به‌شه‌كه‌یان به‌دڵ نییه‌ و كاریگه‌ری ده‌ورووبه‌ریش فاكته‌ری سه‌ره‌كییه‌.

خوێندن لێره‌ ته‌نیا قسه‌یه‌
فریشته‌ كه‌ به‌ حه‌زی خۆی چووه‌ته‌ ئه‌و به‌شه‌وه‌ وتیشی "ئه‌و بوارانه‌ی كه‌ ئێمه‌ تێیدا خوێندوومانه‌ ئه‌وه‌ نییه‌ كه‌ به‌شێوه‌یه‌كی كرداریی بێت, بۆ نموونه‌ من ده‌رچووی به‌شی سیاسه‌تم, كه‌چی تا ئێستا په‌رله‌مانم نه‌بینیوه‌, خوێندن لێره‌ به‌شێوه‌یه‌كی پراكتیكی نییه‌ و ته‌نیا قسه‌ و وانه‌یه‌, هاوكات چه‌ند لاپه‌ڕه‌یه‌ك ئاماده‌ ده‌كرێت كه‌ قوتابییه‌كان ته‌واویان كرد ده‌چنه‌ ده‌ره‌وه‌ و هاوشێوه‌ی مێژووی جوگرافیا له‌به‌ری ده‌كه‌ن و دواجار ده‌رده‌چن و هیچ له‌ بارۆدۆخه‌كه‌ش ناگۆڕێت".
بڕوانامه‌ به‌ده‌ستهێنان تاكه‌ ئامانجیانه‌
بروسك ستار قوتابی قۆناخی چواره‌می زانسته‌ سیاسییه‌كان هاوشێوه‌ی قوتابییه‌كانی دیكه‌ سیستمی خوێندنی له‌ به‌شه‌كه‌ی خۆیان به‌ سیستمێكی كۆن ناوزه‌د كرد و وتی "پێویسته‌ قوتابی به‌شی سیاسیه‌ت له‌ زروفی ئێستادا, رۆڵێكی گرینگیان هه‌بێت له‌ پڕۆسه‌ی سیاسیی وڵاته‌كه‌ی خۆیاندا, به‌ڵام ده‌بینین زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی كه‌ لێره‌ ده‌خوێنن, ته‌نیا بۆ ئه‌وه‌ هاتوون بڕوانامه‌كه‌ به‌ده‌ستبهێنن, هاوكات سیستمی خوێندنی ئێمه‌ ناتوانێت وه‌ڵامده‌ره‌وه‌ی داخوازییه‌كانی سیستمی سیاسی بێت له‌و وڵاته‌ی كه‌ قوتابی رۆڵی خۆی تێدا ببینێت". وتیشی " تا ئێستا نه‌توانراوه‌, تێكه‌ڵاوبوونێك له‌ نێوان به‌شی سیاسه‌ت له‌گه‌ڵ داموده‌زگاكانی ده‌وڵه‌ت دروست ببێت".
وه‌رگرتنی قوتابیان پڕۆسه‌یه‌كی ته‌قلیدییه‌
له‌مباره‌یه‌وه‌ دكتۆر سه‌باح سوبحی حه‌یده‌ر سه‌رۆكی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كان له‌ خوێندنی ئێوارانی كۆلێژی یاسا و رامیاریی له‌ لێدوانێكی تایبه‌ت بۆ رووبه‌ر رایگه‌یاند پڕۆسه‌ی وه‌رگرتنی قوتابی له‌ كۆلێژی یاسا و رامیاریی پڕۆسه‌یه‌كی ته‌قلیدییه‌, پێكهاتووه‌ له‌ وه‌رگرتنی قوتابی به‌پێی ئه‌و سیستمه‌ی كه‌ هه‌یه‌, نمره‌ی قوتابی چه‌ند بێت به‌پێی ئه‌و نمره‌یه‌ی وه‌رده‌گیرێت له‌و به‌شه‌ی كه‌ ئه‌گه‌ر حه‌زی لێ بێت یان حه‌زی لێی نه‌بێت, دكتۆر سه‌باح وتیشی "به‌ شێوه‌یه‌كی گشتی قوتابیانی ئێره‌ ته‌ماشای ده‌رچووانی پێش خۆیان ده‌كه‌ن كه‌ ئایا ده‌گه‌نه‌ چ ئاستێك له‌ داهاتوودا, ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ پاڵنه‌رێك بۆیان كه‌ یان ئه‌وه‌تا به‌ره‌و زیاتر خوێندن و زیاتر چالاكبوون له‌ناو ئه‌كادیمیا و له‌ ناو زانسته‌كه‌, یان ئه‌وه‌تا خاو ده‌بنه‌وه‌, به‌ داخه‌وه‌ داهاتووی زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی له‌ به‌شی سیاسینه‌, داهاتوویه‌كی روون نییه‌".
سیاسه‌ت ناشیرین كراوه‌
سه‌رۆكی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كان ئاماژه‌ی دا ئه‌وه‌ی بڕوانامه‌ی زانسته‌ سیاسییه‌كانی هه‌بێت, ده‌بێت له‌ ئاستی دیپلۆماسی و وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌دا ئیش بكات, وتیشی "ئێمه‌ هه‌میشه‌ به‌ قوتابییه‌كان ده‌ڵێین ده‌بێت ئێوه‌ بناغه‌یه‌ك بۆ خۆتان دابنێن, چونكه‌ سه‌ره‌تاییترین ئیشی ئێمه‌ شیكردنه‌وه‌یه‌ بۆ دیارده‌یه‌كی سیاسی, به‌ڵام به‌ داخه‌وه‌ ئه‌و ره‌غبه‌ت نه‌بوونه‌ له‌ بواری سیاسه‌ت به‌ گشتی وه‌كو رۆشنبیری و كلتوورێك له‌ عێراق, تا راده‌یه‌ك وایلێهاتووه‌ تۆزێك ناشیرین بێت, ئه‌وه‌یش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌و رووداوه‌ سیاسییانه‌ی كه‌ له‌ عێراق روویانداوه‌ له‌لایه‌ن سه‌ركرده‌ سیاسییه‌كانه‌وه‌ هه‌تاوه‌كو گه‌یشتووه‌ته‌ دوای ساڵی 2003".
ده‌رچووان ده‌یانه‌وێت ببن به‌ چی؟
له‌ رووی زانستیشه‌وه‌ دكتۆر سه‌باح هێمای بۆ ئه‌وه‌ كرد كه‌ زانستی سیاسه‌ت, زانستێكی تازه‌یه‌ دوای جه‌نگی جیهانی دووه‌م ئه‌و زانسته‌ وه‌كو لایه‌نێكی ئه‌كادیمی دروست بوو, به‌ڵام ته‌نیا ده‌وڵه‌ته‌ پێشكه‌وتووه‌كان سوود له‌و زانسته‌ وه‌رده‌گرن, وتیشی "ئێمه‌ تا ئێستا ماومانه‌, چونكه‌ زۆر ده‌وڵه‌تی پێشكه‌وتوو هه‌ن, به‌شی تایبه‌تیان هه‌یه‌ له‌ ناو به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كاندا, ئه‌وان به‌شی سیستمی سیاسییان هه‌یه‌, به‌شی په‌یوه‌ندییه‌ دیپلۆماسییه‌كان, به‌شی فیكری سیاسیشیان هه‌یه‌, دامه‌زراوه‌كانی ئه‌وان ساده‌ نین, به‌ڵكو ئاڵۆزن, به‌ڵام ئێمه‌ لێره‌ وه‌كو زانستێكی فراوان ده‌یخوێنین, ئه‌وه‌ش سوودێكی ئاوای لێنابیندرێت, به‌ڵكو پێویسته‌ گه‌نجه‌كان یه‌كه‌م شت هه‌ست به‌ بوونی خۆیان بكه‌ن, دووه‌م شتیش ده‌بێت ئه‌وان تا رادده‌یه‌كی زۆر بواریان پێبدرێت له‌لایه‌ن داموده‌زگاكانه‌وه‌, نه‌ك وه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌ یه‌كێك خاوه‌ن بڕوانامه‌ی زانسته‌ سیاسییه‌كانه‌ و یه‌كه‌م قسه‌ كه‌ پێی ده‌ڵێن ئه‌وه‌یه‌: ئێ باشه‌ ده‌ته‌وێت چ بیت؟, ده‌چێته‌ هه‌ر دامه‌زراوه‌یه‌ك پێی ده‌ڵێن: ده‌ته‌وێت بچیته‌ چ به‌شێك؟, ئێمه‌ هیچ به‌شی ئاوامان نییه‌ كه‌ تۆ وه‌ربگرێت". وتیشی "به‌داخه‌وه‌ ئه‌وه‌ بناغه‌ی رووخانه‌كه‌یه‌ كه‌ قوتابییه‌كان تووشی بوونه‌, قوتابییه‌كان تووشی یه‌ئسێك بوونه‌ و ده‌ڵێن, ئێمه‌ هه‌رچی بكه‌ین ناگه‌ینه‌ ئه‌و ئاسته‌ی كه‌ ئێمه‌ بۆ خۆمان پێشبینیی ده‌كه‌ین, ئه‌وه‌یه‌ هۆكاره‌ سه‌ره‌كییه‌كه‌".
جێی ئاماژه‌یه‌ ده‌رچووانی به‌شی زانسته‌ سیاسییه‌كان له‌ وڵاتانی رۆژئاوادا رۆڵی یه‌كلاكه‌ره‌وه‌ ده‌بینین له‌ ته‌واوی گۆڕانكاریی پێشهاته‌ سیاسییه‌كاندا و شوێنی كاریشیان ناوه‌نده‌كانی بڕیار به‌ده‌سته‌ له‌ ته‌واوی وڵاتانی دونیادا.
تێبینی: ئه‌م راپۆرته‌ له‌ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر بڵاوكراوه‌ته‌وه‌
درێژه‌

فه‌یسبووك گه‌وره‌ترین ده‌وڵه‌تی ئه‌لیكتڕۆنی له‌ زه‌ویدا

دامه‌زرێنه‌ری سایتی ئه‌لیكتڕۆنیی فه‌یسبووك ــ Mark-Zuckerberg
هێرۆ كوردستانی: "هێشتا مێشكی تاكی كورد نازانێت سوود له‌ فه‌یسبووك وه‌ربگرێت" ــ
ئه‌ستێره‌ كه‌ریم: "فه‌یسبووك بووه‌ جێگه‌ی پێشبڕكێ له‌ نێو گه‌نجانی كورد كه‌ ئایا كامیان زیاتر هاوڕێی كچی هه‌یه ــ‌"
ئاڤان فارس جاف: "به‌ گشتیی متمانه‌م به‌ په‌یوه‌ندییه‌ ئه‌لیكترۆنیه‌كان نییه ــ‌"
ئایشان شێروانی: "فه‌یسبووك شتێكی ئاوای تێدا نییه‌ كه‌ ببێته‌ هۆی سووكایه‌تی بۆ كچان ــ"

ئاماده‌كردنی ـ هێمن مه‌لازاده ـــ‌
پێش ئه‌وه‌ی (ماڕك زوكه‌ربێرگ)ـی ئه‌مه‌ریكی و قوتابی زانكۆی (هارڤارد) پێگه‌ی فه‌یسبووك دروست بكات، هه‌ریه‌ك له‌ پێگه‌كانی تاگێت و های فایف و واین و یاهوو و هۆتمه‌یل، ژوانی كچان و كوڕانی كورد بوون، به‌ڵام دوای كه‌وتنه‌گه‌ڕی پێگه‌ی فه‌یسبووك، ئێستا كه‌م كه‌س هه‌یه‌ له‌ هه‌رێمی كوردستان له‌و پێگه‌یه‌ ئه‌ندام نه‌بێت، هاوكات فه‌یسبووك له‌ كاتی ئێستادا بووه‌ته‌ پێگه‌یه‌كی فراوان بۆ خۆده‌رخستنی كچانی كورد و ئازاده‌نه‌یش وێنه‌كانیان تیایدا نمایش ده‌كه‌ن.

رووبه‌ر هه‌ر له‌ فه‌یسبووكه‌وه‌ چه‌ند كچێكی كوردی ئازای دواند و له‌ رێگه‌ی نامه‌و كۆمێنته‌وه‌ لێدوانی لێوه‌رگرتن، یه‌كێك له‌ كچه‌كان ئایشان شێروانییه‌ كه‌ زیاتر به‌ ئینگلیزی و فارسی كۆمێنته‌كانی بڵاو ده‌كاته‌وه‌ و به‌رده‌وامیش حه‌زی له‌ تاقیكردنه‌وه‌ی به‌خته‌كه‌یه‌تی، شێروانی بۆ رووبه‌ر وتی "فه‌یسبووك شتێكی ئاوای تێدا نییه‌ كه‌ ببێته‌ هۆی سووكایه‌تی بۆ كچان، هه‌رچه‌نده‌ ماڵپه‌ڕێكی به‌هێزه‌ كه‌ مرۆڤ ده‌توانێ وێنه‌كانی خۆی تێیدا بڵاو بكاته‌وه‌، له‌گه‌ڵً ئه‌وه‌شدا وێنه‌ هه‌ندێك كه‌سایه‌تی مرۆڤه‌كان به‌دیار ده‌خات، هه‌روه‌ها هه‌ستی مرۆڤیشی تێدا دیاره‌، شتێكی ئاساییه‌ كه‌ كچیش بتوانێت ئه‌و هه‌سته‌ی خۆی نیشان بدات، چونكه‌ ئه‌ویش مرۆڤه‌، دووه‌م جاریش ده‌توانین له‌ رێگه‌ی فه‌یسبووك هاوڕێ بدۆزینه‌وه‌ كه‌ ئه‌ویش كێشه‌ نییه‌، كچیش وه‌كو پیاو پێویستیی به‌ هاوڕێ هه‌یه‌، یانیش ده‌یه‌وێت هه‌ستی خۆی له‌ كۆمێنتێكدا ده‌رباره‌ی هه‌ر شتێك كه‌ له‌ فه‌یسبووك دایه‌ بخاته‌ڕوو، یانیش كۆمێنت له‌ژێر پارچه‌ گۆرانییه‌ك یان وێنه‌یه‌ك بنووسێت، ئایا ئه‌وه‌ سووكایه‌تییه‌؟ من بۆ خۆم حه‌ز ده‌كه‌م خه‌ڵكی بێگانه‌ بناسم بۆ ئه‌وه‌ی شاره‌زای كلتوور و جۆری ژیانیان ببم".

به‌ پێچه‌وانه‌ی ئایشان شێروانی، ئه‌ستێره‌ كه‌ریم كه‌ كچێكی كورده‌ و له‌ ئه‌وڕووپا داده‌نیشێت پێی وایه‌ كه‌ خه‌ڵكانێك له‌ ناو فه‌یسبووك ئه‌ویان زۆر بێزاركردووه‌، ئه‌ستێره‌ ده‌ڵێت، "ئه‌مه‌ مه‌سه‌له‌یه‌كی زۆر جوانه‌ و به‌ هیوام كچان راستگۆبن له‌گه‌ڵ خۆیان، من ئه‌گه‌ر هه‌موو كه‌سێكم به‌ هاوڕێ قه‌بووڵ كردبا، ئێستا ژماره‌ی پێوانه‌ییم شكاندبوو، بۆیه‌ من كه‌سێك نه‌ناسم به‌ هاوڕێ قه‌بووڵی ناكه‌م، یانیش به‌ مه‌رجێك ده‌یكه‌م، وێنه‌ی خۆی و ناوی خۆی دانابێت و پڕۆفایله‌كه‌ی هه‌رزه‌كارانه‌ نه‌بێت، بۆیه‌ مۆبایل و ئینته‌رنێت و كۆمپیوته‌ر له‌ هه‌موو دونیا بۆ كاری باش به‌كار دێت، به‌ڵام زۆر به‌داخه‌وه‌ كه‌ لای كورد ته‌نیا چه‌ند ئامانجێكه‌ ئه‌وانیش ئه‌ددكردن و راكێشانی وێنه‌كان و دزینی كچه‌ هاوڕێكان و وه‌رگرتنی ئێم ئێس ئێن و یاهوو و دواییش هاككردن و كردنه‌وه‌ی كام، هه‌روه‌ها بردنه‌سه‌ری كات و پیشاندانی پڕۆفایلی ئه‌م كچانه‌ له‌ ناو پڕۆفایله‌كه‌ی خۆیدا، هه‌روه‌ها پێشبڕكێ له‌ نێوان گه‌نجی كورد كامیان زیاتر هاوڕێی كچی هه‌یه‌".


ئه‌ستێره‌ وتی "ئه‌مه‌ زۆر جێگه‌ی داخه‌ بۆ گه‌نجی كورد كه‌ ئه‌م جۆره‌ ره‌فتارانه‌ ده‌كه‌ن كه‌ به‌ داخه‌وه‌ ئێمه‌ وامان لێهاتووه‌ بڕوا به‌ پیاوی 50 ساڵی بكه‌ین كه‌ كوردیش نه‌بێت، به‌ڵام ئاماده‌ نه‌بین بڕوا به‌ گه‌نجێكی كوردی 18 تا 30 ساڵی بكه‌ین، من سه‌دا 99 و پۆینت 99 نامه‌كانم داوای قه‌بووڵكردن وه‌ك هاوڕێ ده‌كه‌ن، یانیش قسه‌ی ناشرین ده‌كه‌ن و سووكایه‌تی به‌ ئافره‌ت ده‌كه‌ن، به‌ڵام من وه‌ڵامیان ناده‌مه‌وه‌، چونكه‌ ئه‌وانه‌ نه‌خۆشن و به‌زه‌ییم پێیاندا دێته‌وه‌ و ئاماده‌ش نیم هه‌زار دۆلار بده‌مه‌ كۆمپیوته‌رێك و 200 كڕۆنیش مانگانه‌ بده‌مه‌ ئینته‌رنێت، كه‌چی به‌و جۆره‌ كه‌سانه‌ی سه‌رف بكه‌م، قه‌ت ئه‌م كاره‌ ناكه‌م، من خۆم ده‌ناسم و ده‌زانم رۆژانه‌ چی ده‌كه‌م جا خه‌ڵك چی ده‌ڵێت و چۆن بیر ده‌كاته‌وه‌ لای من كێشه‌ نییه‌".
ئه‌ستێره‌ كه‌ریم وتیشی "من باوه‌ڕم به‌ گه‌نجی كورد نییه‌ بۆیان پێیان ده‌ڵێم ئه‌ددتان ناكه‌م، كه‌چی ئه‌وان هه‌موویان سێ وه‌ڵامیان هه‌یه‌ كه‌ ئه‌وانیش، په‌نجه‌كانی ده‌ست وه‌كوو یه‌ك نین و منیش خوشك و دایكم هه‌یه‌، هه‌روه‌ها بڕوا بكه‌ نیه‌تم پاكه‌ و من له‌وانه‌ نیم، بۆیه‌ من ئه‌و قسانه‌م له‌به‌ر كردووه‌، ئه‌گه‌ر ئه‌وان ئه‌و سێ خاڵه‌ی سه‌ره‌وه‌یان نه‌نووسی، من خۆم بۆیان ده‌نووسم و به‌ پێكه‌نینه‌وه‌ پێیان ده‌ڵێم ئه‌وه‌ چۆنه‌ نه‌تنووسیوه‌، هه‌ڵبه‌ته‌ كه‌سی باش و خراپیش هه‌یه‌ و من رێزم بۆ هه‌موو لایه‌ك هه‌یه‌ و به‌ نیه‌تی باشه‌ ئه‌و ره‌خنانه‌شم گرتووه‌".
هه‌روه‌ها هێرۆ كوردستانی كه‌ له‌ فه‌یسبووكدا به‌وه‌ به‌ناوبانگه‌ زۆرترین كۆمێنت له‌سه‌ر وێنه‌ و قسه‌كانیدا ده‌نووسرێت، تایبه‌ت بۆ رووبه‌ر ده‌ڵێت، "له‌ راستیدا فه‌یسبووك گه‌وره‌ترین ماڵپه‌ڕه‌ كه‌ ده‌توانی به‌ زووترین كات خووی پێوه‌ بگریت و له‌ هه‌مان كاتدا ده‌توانی كۆمه‌ڵێك هاوڕێ له‌ ده‌وری یه‌ك كۆ بكه‌یته‌وه‌، تا ڕادده‌یه‌كی زۆر فه‌یسبووك توانیویه‌تی ئه‌و پێگه‌یه‌ دروست بكات له‌ ناو كۆمه‌ڵگه‌دا، كچانیش به‌و پێییه‌ی كه‌ به‌شێكن و به‌ مافی خۆیانی ده‌زانن بۆیه‌ له‌ فه‌یسبووكدا به‌شدار ده‌بن".

هێرۆ ئه‌وه‌شی وت "ئه‌گه‌ر سایتێك جێگه‌ی متمانه‌ نه‌بێت بێگومان كچان به‌ تایبه‌ت له‌ ناو كوردان، خۆ له‌ قه‌ره‌ی ناده‌ن، هه‌ڵبه‌ت نابێت ئه‌وه‌ش له‌ یاد بكه‌ین كه‌ هه‌موو ئافره‌تان وێنه‌ی خۆیان دانانێن و هێشتا به‌ گوێره‌ی پێویست مێشكی تاكی كورد نازانێت سوود له‌ فه‌یسبووك وه‌ربگرێت زۆر كه‌سانیش دووچاری گرفت ده‌كات".

له‌لایه‌كی دیكه‌وه‌ ئاڤان فارس جاف كه‌ كچێكی رۆژنامه‌نووسه‌ و هاوكات ئه‌ندامه‌ له‌ پێگه‌ی فه‌یسبووك بۆ رووبه‌ر وتی "فه‌یسبووك نه‌بووه‌ته‌ جێ متمانه‌م، به‌ گشتی متمانه‌م به‌ په‌یوه‌ندییه‌ ئه‌لیكترۆنیه‌كان نییه‌، به‌داخه‌وه‌ په‌یوه‌ندییه‌كی بێ هه‌ست و مردووه‌، رووی راسته‌قینه‌ی كه‌سایه‌تییه‌كان نیشان نادات، رووحیه‌تی په‌یوه‌ندییه‌كان ده‌كوژێت، من وه‌ك كچێك ئازادم له‌ دانانی وێنه‌، ماوه‌یه‌كی زۆریش هه‌ر وێنه‌یه‌كی تازه‌م هه‌بووایه‌ له‌ لاپه‌ڕه‌ی خۆم دام ده‌نا، به‌ڵام بێزاربووم له‌ كۆمێنتی به‌شداربووان، یاخود بردنی وێنه‌كان له‌لایه‌ن به‌شێك له‌ به‌كارهێنه‌ران و دروستكردنی لاپه‌ڕه‌ به‌ناوی من و دانانی وێنه‌، خۆزگه‌ بتوانین رێزی ئه‌و لاپه‌ڕه‌ جوانه‌ بگرین، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ هێشتا ئێمه‌ له‌ مانا جوانه‌كانی ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ نه‌گه‌یشتووین".
ئاڤان وتیشی "من گوێم به‌و كارانه‌ نه‌داوه‌ هه‌ر به‌رده‌وامم له‌ فه‌یسبووك و وێنه‌كانی خۆم لا نه‌داوه‌، ڕاموایه‌ دانانی وێنه‌یش ئازایه‌تی ده‌وێت، چونكه‌ هێشتا وێنه‌ لای ئێمه‌ ترسی له‌سه‌ره‌، ته‌نانه‌ت هه‌ندێك له‌ بواری رۆژنامه‌ش كار ده‌كه‌ن، به‌ڵام ئاماده‌ نین وێنه‌ی خۆیان دابنێن".
تێبینی: ئه‌م راپۆرته‌ له‌ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر بڵاو كراوه‌ته‌وه‌.
درێژه‌

د. ره‌زوان بادینی: "ئێستا بوون و نه‌بوونی ستۆدیۆ، وه‌ك بوون و نه‌بوونی خۆمانی لێهاتووه‌"

دكتۆر ره‌زوان بادینی ـ سه‌رۆكی به‌شی راگه‌یاندنی كۆلێژی ئه‌ده‌بیاتی زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین ــ


گفتوگۆی هێمن مه‌لازاده ــ
به‌شی راگه‌یاندنی كۆلێژی ئه‌ده‌بیاتی زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین له‌ ساڵی 2005 دامه‌زراوه‌ و یه‌كه‌م سه‌رۆكی ئه‌و به‌شه‌ش دكتۆر مه‌غدید سه‌پان بووه‌ و ئێستاش دكتۆر ره‌زوان بادینی سه‌رۆكایه‌تی ئه‌و به‌شه‌ ده‌كات. له‌ به‌سه‌ركردنه‌وه‌یه‌كی ئه‌و به‌شه‌دا رووبه‌ری داهێنان به‌پێویستی زانی له‌ نزیكه‌وه‌ گفتوگۆیه‌ك له‌گه‌ڵ سه‌رۆكی به‌شی راگه‌یاندندا بكات و داهێنان و كه‌موكوڕییه‌كان بۆ خوینه‌ران باس بكه‌ن.
رووبه‌ر: با سه‌ره‌تا له‌ ده‌ره‌وه‌ی كۆلێژی ئه‌ده‌بیاته‌وه‌ ده‌ست پێبكه‌ین، كۆلێژه‌كه‌تان هه‌میشه‌ بیست تا سی قوتابی له‌به‌رده‌م ده‌رگاكه‌یدا وه‌ستاوه‌ و ریزیان به‌ستووه‌ بۆ كۆپیكردنی مه‌لزه‌مه‌كانیان، پێت وانییه‌ ئه‌وه‌ دیمه‌نێكی هه‌م ناشرینه‌ و هه‌میشه‌ سیستمێكی كۆنه‌؟
د. ره‌زوان بادینی: راستییه‌كه‌ی من زۆر زانكۆم له‌ دونیادا بینیوه‌، له‌ ئه‌وڕووپای رۆژهه‌ڵات تا رۆژئاوا، له‌ ئه‌مه‌ریكا تا وڵاتی چین، ئه‌و حاڵه‌ته‌ی هه‌بوونی دوكانی تایبه‌ت به‌ كۆپیكردن شتیكی زۆر باو بووه‌ و له‌ هه‌موو وڵاتان بینیومه‌، به‌ڵام دوكانی ئه‌وان باشتر و فراوانتر و رێكوپێك تر و مۆدێرن ترن و باشتر خزمه‌ت پێشكه‌ش قوتابیان ده‌كه‌ن، به‌ڵام ئه‌وه‌ی له‌ كوردستان هه‌یه‌ حاڵه‌تێكی ناشرینه‌، چونكه‌ ده‌بینین له‌به‌رده‌رگا زۆر سه‌ره‌ هه‌یه‌ و خاوێن نییه‌ و له‌سه‌رخۆ كارده‌كه‌ن، ئه‌و كه‌موكوڕییانه‌ هه‌نه‌ و راسته‌.
رووبه‌ر: وه‌ك ده‌زانرێت بچووكترین پێداویستی هه‌ر به‌شێك، ئامێری فۆتۆكۆپییه‌، كه‌چی به‌پێی ئه‌و زانیارییانه‌ی كه‌ ئێمه‌ هه‌مانه‌، تا ئێستا به‌شی راگه‌یاندن ئامێری فۆتۆكۆپی نییه‌، ئایا ئه‌مه‌ راسته‌؟
د. ره‌زوان بادینی: زۆر راسته‌، ئه‌وه‌ كێشه‌یه‌كی دیكه‌یه‌، ئه‌گه‌ر هه‌بوونی كۆشك له‌به‌رده‌م كۆلێژه‌كانی شتێكی خراپ بێت، ئه‌وه‌ زۆر له‌و خراپتر ئه‌وه‌یه‌ كه‌ به‌شه‌كه‌ی ئێمه‌ تا ئێستا ئامێری فۆتۆكۆپی تایبه‌ت به‌خۆی نییه‌، سه‌ره‌ڕای چه‌ندین كه‌موكوڕی دیكه‌ كه‌ به‌شه‌كه‌ی ئێمه‌ هه‌یه‌تی.
رووبه‌ر: كێشه‌كانی دیكه‌ی به‌شه‌كه‌ی ئێوه‌ چین، ده‌كرێت باسی بكه‌یت؟
د. ره‌زوان بادینی: ئێمه‌ كه‌موكوڕیمان زۆرن، بۆ هه‌موو ئه‌وانه‌ش كه‌سانی به‌رپرسیار هه‌ن، حه‌ز ده‌كه‌م ئێوه‌ی راگه‌یاندنكار یارمه‌تیمان بده‌ن بۆ ئه‌وه‌ی به‌ شێوه‌یه‌كی شارستانییانه‌ و مه‌ده‌نی له‌سه‌ر بنووسن و بڵاوی بكه‌نه‌وه‌، هه‌روه‌ها كه‌سانی په‌یوه‌ندیدار به‌و كێشانه‌ بدوێنن، به‌ راستی بوونی كه‌موكوڕی له‌به‌شی راگه‌یاندن، شتێكی ناشرین و شه‌رمه‌ بۆ هه‌موومان، ئه‌گه‌ر له‌به‌ر نه‌بوونی پاره‌ بێت، ئه‌ی بۆچی پاره‌یان هه‌یه‌ له‌به‌رانبه‌ر به‌شه‌كه‌ی ئێمه‌ باڵه‌خانه‌یه‌كی زۆر گه‌وره‌ی سێ نهۆمی دروست بكه‌ن، بۆیه‌ ئه‌گه‌ر له‌به‌ر نه‌بوونی پاره‌ بێت، ئه‌وه‌ هیچ راست نییه‌، هاوكات نابێت له‌ناو یه‌ك كۆلێژدا دوو به‌ش هه‌بێت، یه‌كێكیان به‌ توانایه‌كی دارایی زۆره‌وه‌ یه‌كێكی دیكه‌ش بێ پاڵپشتی دارایی و پڕ له‌ كه‌موكوڕی، ئێمه‌ ئه‌وه‌ به‌ شتێكی هه‌ڵه‌ ده‌زانین و پێویسته‌ چاره‌سه‌ر بكرێت.
رووبه‌ر: وه‌ك ده‌زانرێت ئێوه‌ یه‌كه‌م خولی ده‌رچوونی قوتابیانتان ساڵی رابردوو بوو، ئێوه‌ چۆن توانیتان ئه‌و قوتابیانه‌ پێبگه‌یه‌نن و ئاماده‌یان بكه‌ن؟
د. ره‌زوان بادینی: به‌ڵێ، یه‌كه‌م خولی قوتابیانی به‌شی راگه‌یاندن ساڵی رابردوو ده‌رچوون، به‌ڵام به‌شێوه‌یه‌كی گونجاو له‌ بواری پڕاكتیكدا كاریان نه‌كرد، قوتابییه‌كانی ئێمه‌ به‌ مۆبایل فیلمیان دروست كردووه‌، یانیش به‌ كامێرای زۆر بچووك و سه‌ره‌تایی، بوونی ئه‌و كێشانه‌ له‌سه‌ده‌ی 21ـدا زۆر خراپه‌.
رووبه‌ر: باشه‌ هۆكاره‌كه‌ی چییه‌ تا ئێستا به‌شی راگه‌یاندن دوای نزیكه‌ی شه‌ش ساڵ له‌ كردنه‌وه‌ی ستۆدیۆی نییه‌؟
د. ره‌زوان بادینی: وه‌ڵڵا هۆكاره‌كه‌ی بۆ من روونه‌، وه‌ڵام لای كه‌سه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كانه‌، ئێوه‌ ده‌توانن بچن به‌دواداچوون بكه‌ن، من حه‌ز ناكه‌م ئاماژه‌ به‌ ناوی دوو یان سێ كه‌سی په‌یوه‌ندیدار بكه‌م، چونكه‌ كه‌موكوڕی ئه‌و كه‌سانه‌ له‌ وه‌زیره‌وه‌ تا ده‌گاته‌ وه‌زاره‌تی دارایی درێژ بووه‌ته‌وه‌، من حه‌ز ناكه‌م به‌شێوه‌یه‌كی توند و نا شارستانیانه‌ ئه‌و كێشه‌یه‌ باس بكه‌م، چونكه‌ وه‌ك باسم كرد من ئه‌زموونی ئه‌و وڵاته‌ و حوكمڕانی خۆمان به‌ هه‌ند هه‌ڵده‌گرم و به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ك له‌ هه‌وڵی پاراستنی دامه‌، بۆیه‌ نابێت به‌شێوه‌یه‌كی نه‌گونجاو داواكارییه‌كانمان پێشكه‌ش بكه‌ین، یانیش كه‌سانێك بریندار بكه‌ین، به‌ڵام من ده‌ڵێم مافێكم هه‌یه‌ زۆر ره‌وا و شه‌رعییه‌، بۆمان جێبه‌جێ بكه‌ن، ئاخر شت به‌ڵێنیان به‌ ئێمه‌دا 30 ملیۆن دینارمان بۆ ته‌رخان بكه‌ن بۆ كڕینی چه‌ند كامێرا و فۆتۆكۆپی و چه‌ند كه‌لوپه‌لێكی دیكه‌، كه‌چی تا ئێستا ئه‌ویش هیچ ده‌نگوباسی نییه‌، زۆر به‌داخه‌وه‌ پێموایه‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ته‌نیا به‌ قسه‌ خه‌مخۆرن، من شه‌خسی خۆم چوومه‌ته‌ لای هه‌موو كه‌سێك، وه‌زیری پێشوو، وه‌زیری ئێستا، دوای بینه‌وبه‌رده‌یه‌كی زۆر گوتیان راسته‌ ئێوه‌ فایلتان هه‌یه‌، ئه‌وكات گوتیان بڕۆن هه‌ڵسه‌نگاندنێك و ده‌رخسته‌یه‌ك بێنن، من ده‌رخسته‌م له‌ دوو سێ شوێن هێنا، من هه‌موو شته‌كانم به‌ به‌ڵگه‌ و به‌ وێنه‌وه‌ بۆ ئه‌وان هێنا، به‌ڵام ئه‌وان هیچ شتێك ناكه‌ن، خۆتان ده‌زانن من خه‌ڵكی پارچه‌یه‌كی دیكه‌ی كوردستانم، حه‌ز ناكه‌م به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك ره‌خنه‌ی توند و خراپ بگرم، به‌ڵام منیش مرۆڤم، قوتابییه‌كانم گله‌ییم لێ ده‌كه‌ن و ده‌ڵێن كاك دكتۆر تۆ زۆر فشاریان له‌سه‌ر دروست ناكه‌ی، تۆ زۆر نه‌رمی، به‌ڵام له‌مڕۆ به‌دواوه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وان شت بنووسن، من رێگه‌ ناگرم و ناڵێم مه‌نووسن، چونكه‌ راستییه‌كه‌ی حه‌ز ناكه‌م قوتابییه‌كان بێنه‌ سه‌ر جاده‌ و به‌ فشاری خۆپیشاندان داوای ستۆدیۆ و ئێزگه‌ و كامێراكان بكه‌ن، به‌ڵكوو حه‌ز ده‌كه‌م ته‌نیا به‌رپرسه‌كان وه‌ڵامی قوتابییه‌كانم بده‌نه‌وه‌ كه‌ ئایا بۆچی ئه‌و كێشه‌یه‌ چاره‌سه‌ر ناكه‌ن؟ ئاخر جاره‌ك دوو جار سێ جار، ئه‌وه‌ چوار ساڵه‌، ساڵانه‌ ئێمه‌ داواكارییان ئاراسته‌ ده‌كه‌ین، مه‌عقووڵ نییه‌، به‌راستی زۆر زۆر تووڕه‌بووینه‌، جار هه‌یه‌ له‌ ناو یه‌ك ساڵدا دووسێ جار داوا ده‌كه‌ین، هه‌ریه‌كه‌و ئێمه‌ ده‌نێرێت بۆ یه‌كێكی دیكه‌، بڕۆ ئه‌و لا، وه‌ره‌وه‌ ئه‌ولا، به‌راستی كه‌مته‌رخه‌می گه‌یشتووه‌ته‌ ئاستێك كه‌ هیچ ته‌حه‌موولمان نه‌ماوه‌، بوون و نه‌بوونی ستۆدیۆ ئێستا لای ئێمه‌ بووه‌ته‌ بوون و نه‌بوونی ئێمه، چونكه‌ ئه‌و ئامرازانه‌ بۆ خۆمان و ماڵ و كه‌سوكارمان نییه‌، ته‌نیا بۆ كوڕ و كچی ئه‌و میلله‌ته‌یه‌ و پێداویستیی زۆر گرنگن.‌
رووبه‌ر: به‌راست ئه‌ی بۆچی تا ئێستا هیچ بڵاوكراوه‌یه‌كیشتان نه‌بووه‌؟ مه‌به‌ستم له‌ رۆژنامه‌ یان گۆڤارێكی مانگانه‌یه‌.
د. ره‌زوان بادینی: راستییه‌كه‌ی ئێستا خه‌ریكین، ئه‌ویش له‌ كه‌مته‌رخه‌میدا بووه‌، پێمان ده‌ڵێن ئه‌وه‌ له‌ ناو پلانی زانستیدا نییه‌، ئاخر كاكه‌ خۆ له‌سه‌ره‌تای ساڵه‌وه‌ ناكرێت هه‌موو شتێكمان له‌به‌رچاو بێت، بۆیه‌ ئێمه‌ به‌شێوه‌یه‌كی ته‌قلیدی كاره‌كانمان ده‌كه‌ین و لیژنه‌ی وه‌رگرتنی قوتابیان و تاقیكردنه‌وه‌مان رێكخستووه‌ و پێشوازیمان له‌ شانده‌ بیانییه‌كان كردووه‌، ئاخر له‌سه‌ره‌تای ساڵدا نازانرێت تا كۆتایی ساڵ چیت ده‌وێت و چی رووده‌دات، ئێمه‌ پێویستیمان به‌ ته‌رخانكردنی بودجه‌ هه‌یه‌، چونكه‌ ئێمه‌ خۆمان پێشینه‌ی كاره‌كانی خۆمان ده‌زانین چییه؟ زۆر جاریش جه‌نابی وه‌زیر ئاماژه‌ی به‌وه‌ كردووه‌ كه‌ هه‌ربه‌شێك ئیداره‌ی نیمچه‌ سه‌ربه‌خۆی هه‌بێت و ئه‌وان خۆیان كاروباره‌كانی خۆیان رابپه‌ڕێنن، چونكه‌ نه‌سرییه‌ی به‌شه‌كه‌ی ئێمه‌ خۆی 500 هه‌زاره‌ و ئه‌ویش جار هه‌یه‌ به‌ 4 مانگ یه‌ك جار وه‌ری ده‌گرین، ئه‌وه‌ حه‌قیقه‌ته‌كه‌یه‌ كه‌ من باسی ده‌كه‌م، ئێستا من له‌ ژووره‌كه‌ی خۆم پرێنته‌رم نییه‌ و شكاوه‌، بۆیه‌ من دوو سێ نووسراوم كردووه‌، كه‌چی ده‌ڵێن ئێمه‌ ناتوانین یه‌كێكی نوێ بكڕین، كاتێكیش ده‌یانه‌وێت بیكڕن ده‌یده‌نه‌ لیژنه‌ی موشته‌ریات، به‌هه‌رحاڵ كه‌موكوڕی زۆرن، به‌ڵام پێویسته‌ له‌سه‌ر كه‌سانی به‌پرسیار بابه‌ت به‌ بابه‌ت ئه‌و كێشانه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن و ته‌واو.
رووبه‌ڕ: به‌پێی سیستمی نوێی خوێندن، پێویسته‌ قوتابیان له‌ رێگه‌ی داتاشۆوه‌ وانه‌كانیان پێشكه‌ش بكرێت و دواتریش سیدییه‌كه‌یان پێ بدرێت، ئایا ئه‌مه‌ له‌ به‌شی راگه‌یاندن پێڕه‌و ده‌كرێت؟
د. ره‌زوان بادینی: حاڵی حازر ئێمه‌ ده‌ستمان به‌ جێبه‌جێكردنی ئه‌و سیستمه‌ كردووه‌، من بۆ خۆم دوو وانه‌ ده‌ڵێمه‌وه‌ و له‌ هه‌ردوو وانه‌كانیشمدا داوام له‌ قوتابیانم كردووه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی راسته‌وخۆ و پڕاكتیكی بچنه‌ ناو بابه‌ته‌كانه‌وه‌ و هه‌وڵ بده‌ن ماڵپه‌ڕی تایبه‌ت یانیش بلۆگ یانیش فه‌یسبووك به‌كار بهێنن، مه‌به‌ستیشم له‌مه‌ به‌رزركردنه‌وه‌ی ئاستی زانستی قوتابیانه‌ له‌ بواری ئۆنلاین جۆڕنالیزم، رۆژنامه‌وانی مۆدێرن، ئه‌مانه‌ش به‌شێكن له‌ مه‌سه‌له‌ی ئه‌لیكتڕۆنیات، ئێمه‌ پێویستیمان به‌وه‌ هه‌یه‌ قوتابیه‌كانمان به‌شێوه‌یه‌كی سروشتی رۆژانه‌ له‌گه‌ڵ ئامرازه‌كانی راگه‌یاندن كار بكه‌ن، ئه‌گه‌ر له‌ به‌شه‌ ناوخۆیی و ماڵیشه‌وه‌ نه‌توانن ئینته‌رنێت به‌كاربهێنن، ئه‌وا به‌لایه‌نی كه‌مه‌وه‌ له‌ به‌شه‌كه‌ی خۆیان له‌ناو زانكۆ هه‌یان بێت.
رووبه‌ر: به‌پێی زانیارییه‌كانی ئێمه‌ به‌شی راگه‌یاندن سه‌ره‌ڕای نه‌بوونی تیڤی و رادیۆ و ستۆدیۆ و گۆڤار، كه‌چی تا ئێستا سایتێكی ئه‌لیكتڕۆنیشتان نییه‌، بوونی ئه‌و هه‌موو كێماسییانه‌ چیت به‌بێر دێنێته‌وه‌، به‌ جیاوازی له‌گه‌ڵ زانكۆكانی جیهاندا؟
د. ره‌زوان بادینی: راستییه‌كه‌ی ئێمه‌ داخوازیمان زۆره‌، زۆر به‌داخه‌وه‌ وه‌ك باسم كرد، بودجه‌ و شێوازی رێكخستنی كاری ئیداری به‌ربه‌ستن، هه‌رچه‌نده‌ مه‌به‌ستم ته‌نیا به‌شه‌كه‌ی خۆمان نییه‌، به‌ڵكوو ئه‌و حاڵه‌ته‌ گشتییه‌ و زۆر به‌داخه‌وه‌، ئێمه‌ ئه‌گه‌ر ده‌سه‌ڵاتمان هه‌بووایه‌ خۆمان رێك بخه‌ین، له‌ ماوه‌یه‌كی زۆر كورتدا هه‌موو شتێكمان به‌ده‌ست ده‌هێنا، واته‌ بمانكردبایه‌ خوێندنی به‌ پاره‌ و ئه‌و پاره‌یه‌ی كه‌ قوتابیانیش ده‌یاندا رۆژ به‌ رۆژ ته‌كنه‌لۆژیای سه‌رده‌ممان له‌ به‌شه‌كه‌مان زیاتر ده‌كرد، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش ده‌بووه‌ به‌رهه‌مهێنانێك، واته‌ به‌شه‌كه‌ بۆ خۆیشی به‌ره‌وپێشتر ده‌چوو، هاوكات ده‌مانتوانی هاوكاریی ماددی به‌شه‌كانی دیكه‌ی كۆلێژه‌كه‌شمان بده‌ین، ئه‌وانه‌ی كه‌ ناتوانن به‌رهه‌مهێنان بكه‌ن.
رووبه‌ر: وه‌ك هه‌موو لایه‌ك ده‌زانن ئه‌و مانگه‌ یادێكی زۆر پیرۆزی له‌ مێژووی رۆژنامه‌گه‌ری كوردی تێدایه‌ كه‌ 22ـی نیسانه‌، سه‌ره‌ڕای بوونی ئه‌و هه‌موو كه‌موكوڕیه‌، ئێوه‌ چۆن پێشوازیی له‌و یاده‌ ده‌كه‌ن؟
د. ره‌زوان بادینی: راستییه‌كه‌ی ئێمه‌ بۆ ئه‌و یاده‌ لیژنه‌یه‌كی گشتیی فراوانمان دروست كردووه‌ كه‌ له‌ سێ به‌ش پێكهاتووه‌، یه‌كێك له‌وان به‌شی ئاماده‌كردنی گۆڤاره‌، به‌ ناوی گۆڤاری په‌ڕه‌مووچ، به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه‌ پێویسته‌ باسی بكه‌م، سه‌ره‌ڕای بوونی ئه‌و هه‌موو كه‌موكوڕییه‌ش، ئێمه‌ به‌رهه‌ممان هه‌بووه‌ و توانیومانه‌ قوتابییه‌كان له‌ ئاستێكی زانستی به‌رزدا فێر بكه‌ین، بۆ نموونه‌ له‌ ساڵی رابردوو به‌بێ بوونی ستۆدیۆ و هیچ ئامێرێكی وێنه‌گرتن، من له‌سه‌ر قوتابییه‌كانم سه‌پاند كه‌ به‌ مۆبایله‌كانیان دوو كورته‌ فیلم دروست بكه‌ن، بۆ ئه‌وه‌ی سبه‌ی ئه‌گه‌ر چوونه‌ ده‌زگایه‌كی راگه‌یاندن نه‌ڵێن چۆن دروست ده‌كرێت و نازانین دروست بكه‌ین، ئه‌وكات ئه‌وه‌ بۆ من شه‌رمه‌.
رووبه‌ر: ده‌گوترێت به‌شێك له‌ قوتابییه‌كانی ئێوه‌ بۆ فێربوون و كاركردن له‌ راگه‌یاندنه‌كان نه‌هاتوونه‌ته‌ به‌شی راگه‌یاندن، به‌ڵكوو ته‌نیا بۆ وه‌رگرتنی بڕوانامه‌ هاتوون، ئه‌مه‌ تا چه‌ند راسته‌؟
د. ره‌زوان بادینی: ئه‌م حاڵه‌ته‌ ته‌نیا له‌ به‌شی راگه‌یاندندا نییه‌، ئه‌مه‌ پڕۆسه‌یه‌كه‌ له‌ هه‌موو دونیادا هه‌یه‌، جار هه‌یه‌ كه‌سێك بڕوانامه‌ له‌ كۆلێژی كشتوكاڵ ده‌هێنێته‌وه‌ و ده‌بێته‌ باڵیۆز، واته‌ ئه‌مه‌ ته‌نیا له‌ به‌شی راگه‌یاندندا نییه‌، به‌ڵام ئێمه‌ ئه‌مساڵ له‌ خوا به‌زیاد بێت كارێكی زۆر باشمان كرد، هه‌رچه‌نده‌ له‌ ئێستادا ئه‌نجامه‌كه‌ی زۆر دیار نییه‌، ئێمه‌ خۆمان لیژنه‌یه‌كی وه‌رگرتنی قوتابیانمان دامه‌زراند بۆ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌و كه‌سانه‌ی كه‌ ده‌یانه‌وێت له‌ به‌شی راگه‌یاندن بخوێنن بۆ ئه‌وه‌ی بزانین كه‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی ده‌یانه‌وێت ئه‌و به‌شه‌ بخوێنن، به‌هره‌یه‌كی سروشتییان بۆ راگه‌یاندن تێدایه‌ یان نا، ئه‌وه‌ شتێكی باش بووه‌، به‌ڵام به‌ یه‌ك ساڵ ئه‌نجامه‌كه‌ی دیار نابێت، ئێمه‌ شانازی به‌وه‌ ده‌كه‌ین كه‌ كه‌سانی زۆر باش لای ئێمه‌ قوتابین یه‌ك له‌وانه‌ جه‌نابت و زۆری دیكه‌ش، ئه‌وانه‌ ئاماده‌باشی و قابیلیه‌تێكی راسته‌قینه‌ی زۆریان تێدا بووه‌ بۆ خوێندنی به‌شی راگه‌یاندن و كاركردن له‌و بواره‌دا.
رووبه‌ر: وه‌ك به‌شی راگه‌یاندن په‌یوه‌ندیتان له‌گه‌ڵ ده‌زگا راگه‌یاندنه‌كانی كوردستاندا چۆنه‌؟
د. ره‌زوان بادینی: راستییه‌كه‌ی به‌ گشتی خراپ نییه‌، به‌ڵام كه‌موكوڕی هه‌یه‌، چونكه‌ ئێمه‌ هێشتا فێر نه‌بووینه‌ چۆن سوود له‌ یه‌كتر وه‌ربگرین، ئه‌وان له‌ ئێمه‌ سوود وه‌ربگرن و ئێمه‌ش له‌وان، یانی ئه‌و شته‌ هێشتا نه‌بووه‌ته‌ ترادیسیۆن و لاساییكردنه‌وه‌ی گه‌وره‌. به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا قوتابییه‌كانی ئێمه‌ هاوینان ده‌چنه‌ ده‌زگا راگه‌یاندنه‌كان پڕاكتیك ده‌كه‌ن، بۆیه‌ ئه‌وه‌ شتێكی زۆر باشه‌ كه‌ قوتابیان دوای چوار ساڵ خوێندن ده‌چن له‌ ناو ده‌زگاكان شێوازی راسته‌وخۆی ئیشكردن له‌ راگه‌یاندندا ده‌بینن و سوودی لێوه‌رده‌گرن.
تێبینی/ ئه‌م گفتوگۆیه‌ له‌ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر بڵاو كراوه‌ته‌وه‌
درێژه‌

Sunday 17 April 2011

وڵاتی پڕ له‌ سه‌نگه‌ر

وێنه‌ی سه‌نگه‌ر له‌به‌رده‌م ئۆفیسی رۆژنامه‌ی رووبه‌ر ـ هه‌ولێر. فۆتۆ هێمن مه‌لازاده ــ
نووسینی: هێمن مه‌لازاده‌ ـ هه‌ولێرـــ
هه‌میشه‌ وتوومه‌ ئه‌وه‌ی رۆژنامه‌نووس ده‌یبینێت و هه‌ستی پێده‌كات، مرۆڤی ئاسایی نایبینێت یانیش ده‌یبینێت و هه‌ستی پێناكات. 
به‌ر له‌ چه‌ند رۆژێك له‌ رێگه‌ی چوونه‌سه‌ر ده‌وامی ئاسایی رۆژنامه‌كه‌م، گه‌نجێك كه‌ به‌ ئاسته‌م بینیم له‌ نزیك ئۆتۆمبێله‌كه‌م دانیشتبوو، چاوه‌ڕێ بوو من ئۆتۆمبێله‌كه‌م بكوژێنمه‌وه‌ و ئه‌ویش بڕوات، ئه‌و گه‌نجه‌ كاكه‌ سه‌نگه‌ر بوو، كه‌ ئێستا له‌ وێنه‌كه‌دا هه‌مووتان ده‌یبینن.
سه‌نگه‌ر نه‌ك هه‌ر ته‌نیا چاوی پڕكردم له‌ فرمێسك، به‌ڵكوو ته‌واو بێزاری كردم له‌وه‌ی كه‌ ئایا چۆن ده‌بێت له‌ وڵاتێكی بودجه‌ زه‌به‌لاحی به‌ناو دیموكراسی، گه‌نجێكی ئاواش هاووڵاتیی ئه‌و بێت؟ ئاخر ئه‌مه‌ چ ویژدانێكه؟
ئه‌وه‌ شته‌ی لای هه‌مووتان قابیلی قه‌بووڵ نییه‌ و لێی بێتاقه‌ت ده‌بن، یه‌كێك له‌دكتۆره‌كانی هه‌ولێر نه‌شته‌رگه‌ریی بۆ كاكه‌ سه‌نگه‌ر كردووه‌ به‌ر له‌ ماوه‌یه‌كی زۆر، به‌ڵام راسته‌وخۆ دوای نه‌شته‌رگه‌رییه‌ ره‌وشی ته‌ندروستی سه‌نگه‌ر به‌ ته‌واوه‌تی تێكچووه‌ و ئێستا له‌سه‌ر زه‌وی به‌ خۆ خشاندن ده‌ڕوات. 
جێی باسه‌ ئه‌و دكتۆره‌ ئێستا به‌رپرسی پێدانی كورسییه‌ به‌ خاوه‌ن پێداویستییه‌ تایبه‌ته‌كان كه‌چی له‌و رۆژانه‌ ئاماده‌ نه‌بووه‌ كورسییه‌ك به‌ كاكه‌ سه‌نگه‌ر بدات، كه‌ قوربانی ده‌ستی خۆشیه‌تی، 


درێژه‌

Saturday 19 February 2011

وته‌بێژی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا: وەزارەتی خوێندنی باڵا دەیەوێت دەستی حزب لەناو زانكۆدا دەربهێنێت


به‌دواداچوون: هێمن مەلازادە ــ

بەشێكی زۆر لە قوتابیان بە نیگەرانییەوە باس لە ژیانی ناو زانكۆ دەكەن و پێیانوایە زانكۆكان نەبوونەتە پێگەیەك بۆ پێگەیاندنی كەسی بەتوانا و تەكنۆكرات، بەڵكو بەپێچەوانەوە كارگەی دروستكردنی كادیری حزبەكانن، قوتابییەكی زانكۆش ئاماژە بەوە دەكات حزب بەرزترین دەسەڵاتی بڕیاردەرە لەناو زانكۆدا و سەرۆك بەشێكیش دەڵێت: پێویستە لەچوارچێوەی یاسایەكدا كاری حزبایەتی لەناو زانكۆ رێكبخرێت.



زیلان عەلی قوتابی قۆناغی چوارەمی بەشی راگەیاندنی كۆلێژی ئەدەبیات لە لێدوانێكیدا بۆ رووبەر دركاندی كە لە ناوەندەكانی خوێندندا بەتایبەتی لە كۆلێژی ئەدەبیات دەستێوەردانی زۆر هەیە و كاریگەریشی لەسەر پرۆسەی خوێندن لە زانكۆدا هەیە، نموونەشی بەوە هێنایەوە كە "ئەوانەی حزبین لە زۆربەی كاتەكاندا بەشداری وانەكان ناكەن و ئامادە نابن، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا غیاب نادرێن".

ناوبراو ئاماژەی بەوەش دا ئەو قوتابییە حزبییانە لە كۆتایی ساڵیشدا هەموویان لە ریزی پێشەوەی 10 یەكەمەكانن و باشترین نمرە بەدەستدەهێنن، "بۆ خۆم زۆر دەخوێنم و لە هەموو وانەیەكیشدا ئامادە دەبم، كەچی نمرەی ئەوان لە نمرەی من بەرزترە".

زیلان هێمای بۆ ئەوەشكرد "حزبایەتی و خوێندن تێكەڵاوبووە، هاوكات دوای تەواوكردنی كۆلێژیش قوتابییە حزبییەكان لەناو زانكۆكانیاندا دادەمەزرێنەوە و دەستیشیان لەناو هەموو بەشەكاندا دەڕوات".

هۆشمەند سادق قوتابی زانكۆ و نوێنەری قوتابیان لەمبارەوە بەرووبەری وت "بەپێی پرەنسیپەكانی یەكێتی قوتابیانی كوردستان و كۆمەڵەی خوێندكارانی كوردستان، هەركەسێك ئەندامی حزبەكەی ئەوان نەبێت، بۆی نییە ببێتە نوێنەری قوتابیان لە پۆلەكەی خۆیدا". وتیشی "بەپێی دەرەنجامی هەڵبژاردنەكانی نزیكەی 6 ساڵ بەر لە ئێستا، یەكێتی قوتابیانی كوردستان و كۆمەڵەی خوێندكارانی كوردستان، نوێنەرایەتی قوتابیان لەناو زانكۆ و پەیمانگەكاندا بە مافی سەرەكی خۆیان دەزانن".

لای خۆیەوە بەختیار حەمید قوتابی بەشی راگەیاندنی كۆلێژی ئەدەبیاتی زانكۆی سەڵاحەدین، باسی لە جیاوازییەكی دیكەی نێوان قوتابیانی حزبی و ناحزبی كرد و وتی "ئەو قوتابیانەی سەر بە حزبن و ئەندامی حزبن، زۆر بەبێ منەتی و هەر رۆژەی بە ئۆتۆمبێلێكەوە دێنە ناو كۆلێژەكەی ئێمەوە و بەردەركی بەشەكەی ئێمەیان كردووە بە گەراجی وەستانی ئۆتۆمبێلەكانیان، بەڵام ئەوانەی سەر بە حزب نین ناتوانن ئەمكارە بكەن".

بەختیار حەمید وتیشی "راگری كۆلێژ ئەگەر كەسێك حزبی نەبێت مۆڵەتی هێنانە ژوورەوەی ئۆتۆمبێلی بۆ ناكات".

هاوكات دكتۆر رەزوان بادینی سەرۆكی بەشی راگەیاندنی كۆلێژی ئەدەبیاتی زانكۆی سەڵاحەددین لە لێدوانێكی تایبەت بۆ رووبەر رایگەیاند ئەگەر بێتوو گەنجانی كورد لە سیاسەت دووربخرێنەوە، زەرەرێكی گەورەیە لە كورد دەكەوێت، بەڵام كارێكی باشیش نییە ناوەندەكانی خوێندن و زانكۆكان ببنە شوێنی ململانێ و شەڕی سیاسی لەنێوان ئۆپۆزسیۆن و دەسەڵاتدا، وتیشی "ناكرێت بڵێین هەركەسێك سیاسەت بكات هەڵەیە، بەڵام لەناو زانكۆدا پێویستە یاسا هەبێت و دەستنیشانی ئەوە بكات چی مومكینە و چی مومكین نییە".

رووبەر ویستی لەمبارەیەوە راگری كۆلێژی ئەدەبیات بەڕێز دكتۆر عەبدولحەمید بەرزنجی بدوێنێت، بەڵام ناوبراو ئامادەنەبوو هیچ لێدوانێك لەمبارەیەوە بدات، تەنیا وتی "بچن قسە لەگەڵ یەكێتی قوتابیاندا بكەن".

هەر لەمبارەوە فوئاد عەلی سمایل وتەبێژی وەزارەتی خوێندنی باڵا لە لێدوانێكی تایبەت بە رووبەر رایگەیاند لە ساڵی رابردووەوە پرۆسەیەك لە وەزارەتەكەمانەوە دەستی پێكردووە بەناوی رەوتی ریفۆرمی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی لە هەرێمی كوردستان، بەپێی ئەو پڕۆسەیەش نیاز وایە لە هەموو ئاستەكانی خوێندنی باڵا ریفۆرم ئەنجام بدرێت، هەر لەناو خودی وەزارەتەوە دەستپێدەكات تا دەگاتە زانكۆ و پەیمانگەكان.

فوئاد عەلی ئەوەشی وت "وەزارەتی خوێندنی باڵا دەیەوێت دەستی حزب لەناو زانكۆ دەربهێنێت، بەڵام رێگری زۆریش هەیە، چونكە كلتوورێكی چەند ساڵە هەیە و ناكرێت بەئاسانی بنەبڕ بكرێت".

هەروەها وتی "خەڵكانێك لەناو زانكۆدا هەن حزب بەكاردەهێنن، كەچی حزب ئاگاشی لێ نییە، لە داهاتووشدا وەزارەت كەس بەبێ سیڤی و پێشبڕكێ دانامەزرێنێت، بەمەش رێگە لە هەر دەستێوەردانێكی حزبی دەگیرێت".

تێبینی: ئه‌م به‌دواداچوونه‌ له‌ رۆژنامه‌ی رووبه‌ر بڵاو كراوه‌ته‌وه‌.
درێژه‌